Türk Kütüphanesi

Jön Turkler

Avrupa'da Meşrutiyet ve Cumhuriyet

idarelerinin kurulduğu, bu uğurda

hükümdarlarla halkın mücadele ettiği devrede,

Osmanlı Padişahları memleketi hala

istibdatla idare ediyorlardı. Osmanlıda da,

Padişah Abdülaziz'in mutlakiyet idaresini

yıkıp yerine meşrutiyet idaresini kurmak

isteyenler vardı. Osmanlı İmpartorluğu

çöküyordu. İmparatorluğun Balkan kesiminde

bulunan milletler, istiklalleri uğruna sık sık

ayaklanıyorlardı. Memleketin kurtuluşunu

meşruti idarede gören bazı gençler, birleşerek

Avrupalıların "Jön Türkler" veya "Genç

Osmanlılar" dedikleri, Yeni Osmanlılar

Cemiyetini 1866'da kurdular. Başlıca üyeleri

Mehmed Bey, Reşat Bey, Nuri Bey, Ayetullah

Bey, Namık Kemal, Refik Bey, Ziya Paşa, Ali

Suavi ve Agah Efendi'dir. Bu cemiyetin

kurulduğu ortaya çıkınca Mehmed Bey, Nuri

Bey ve Reşat Bey Avrupa'ya kaçtılar. Daha

sonra, Prens Sabahattin'in daveti üzerine Ziya

Paşa, Ali Suavi ve Namık Kemal de Avrupaya

gittiler ve orada gazete, broşür çıkartarak

Osmanlı İdaresi'nin kötü yönetimi hakkında

yayına başladılar. Jön Türkler bir süre sonra

yurda döndüler ve birer göreve tayin edildiler.

Bu gençler rejimi yıkamamışlarsa da,

Osmanlı İmparatorluğunda, Hürriyet ve

Meşrutiyet fikirlerinin kökleşmesinde büyük

rol oynadılar.

II. Abdülhamid'in kurduğu askeri nitelikteki

okullardan mezun olan ve Jön Türk

akımından etkilenen genç subayların

çoğunluğu da II. Abdulhamid yönetimine

karşıydılar. Gittikleri yerlerde dernekler

kuruyor, mücadelelerini gizlice yürütüyorlardı.

Bu mücadeleyi yürüten gençler, tüm gizli

dernekleri Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti

adı altında

birleştirdiler. İttihat ve Terakki Cemiyeti adını

alan bu cemiyet, Osmanlı Devleti'nin son

zamanlarına kadar yönetimde söz sahibi oldu